Ezels zijn slimme, sociale dieren. Je kan ze ongelooflijk veel leren! In de blogs over het trainen van ezels, leg ik je uit hoe dieren leren en hoe je dat kunt inzetten om jouw ezels en muildieren te trainen. We beginnen met een blog over ezels trainen met positieve bekrachtiging. Een hele leuke manier om jouw ezels nieuw gedrag aan te leren!
Het leerkwadrant
Even een klein stukje achtergrondinformatie: deze blogs zijn gebaseerd op het leerkwadrant. Het leerkwadrant is een manier om naar gedrag leren te kijken. Er zijn vier manieren waarop dieren (en mensen!) bepaald gedrag aan- of afleren: je kan op twee manieren ongewenst gedrag straffen zodat het minder vaak voorkomt, en op twee manieren gewenst gedrag bekrachtigen zodat het vaker gaat voorkomen. Deze blogs richten zich op manieren om gedrag aan te leren.
Ezels trainen met positieve bekrachtiging
De eerste manier om gedrag aan te leren, is door gebruik te maken van positieve bekrachtiging. Positief zegt in dit geval niks over de emoties van het dier, maar over het feit dat je iets toevoegt. Als je ezel doet wat jij wilt, geef je hem iets dat hij als een beloning ervaart. In de meeste gevallen is dit voer. Vind je het spannend om met voerbeloning te werken? In de blog Ezels trainen met voer – ja of nee? lees je een aantal aandachtspunten om er veilig en verantwoord mee te kunnen starten.
Positive reinforcement = R+
Positieve bekrachtiging wordt ook vaak afgekort als ‘R+’. Dit komt van het Engelse ‘positive reinforcement’. De R staat voor Reinforcement, de + laat zien dat je iets toevoegt om gedrag vaker te laten gebeuren. Een voorbeeld van R+ in de praktijk: je wilt je ezel leren over een obstakel te lopen. Eerst kijk je wat de beginsituatie is. Laten we er even van uit gaan dat je ezel het obstakel niet eng vindt, en er al nieuwsgierig naartoe loopt. Zodra hij zich richting het obstakel beweegt, beloon je hem hiervoor. Hierdoor denkt hij, ‘hey, leuk, als ik naar dat obstakel toe ga komt er iets lekkers!’. Elk stapje richting het obstakel beloon je. Zodra hij voor het obstakel staat, ga je hem belonen voor het kijken naar het obstakel. Vervolgens ga je belonen als hij een beweging maakt richting het obstakel (dit hoeft nog geen hele stap op of over het obstakel te zijn). Je beloont de kleine stapjes totdat de ezel over het obstakel is.
Ezels trainen met een clicker
Veel trainers die positieve bekrachtiging gebruiken, werken met een clicker. Een clicker is een klein apparaatje dat een kort en scherp geluid maakt. Dit geluidje ga je koppelen aan voer (klassieke conditionering), door een aantal keer te clicken en direct daarna te voeren. De clicker functioneert op twee manieren:
- Markeersignaal – doordat het geluid kort en scherp is, kun je heel precies aan je ezel laten weten welk gedrag je beloont.
- Bridge / brug – de clicker laat je ezel weten dat hij iets goeds gedaan heeft en dat het voer eraan komt. Hierdoor kun je ook gedrag belonen wat bijvoorbeeld wat verder bij jou vandaan wordt uitgevoerd. Als je ezel bijvoorbeeld voor je uit de trailer in loopt, kun je clicken op het moment dat hij er helemaal in staat. Dan kun jij rustig naar binnen lopen en hem daar voeren.
Trainen zonder voer
Wil je jouw ezels liever niet met voer trainen? Dan zul je op zoek moeten naar iets anders dat voor hen belonend werkt, of je kunt gebruik maken van het leerprincipe negatieve bekrachtiging.